Toelichting Passiva

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de jaarrekening. Reserves zijn op hun beurt weer onderverdeeld in een algemene reserve en bestemmingsreserves.
Eigen vermogen	Boekwaarde per	Boekwaarde per
	31-12-2023	31-12-2022
Algemene reserve	31.739.706	18.701.343
Bestemmingsreserves	1.514.679	1.808.201
Saldo van de rekening lasten en baten na bestemming reserves	9.127.291	12.120.461
	42.381.675	32.630.005
Algemene reserve	Boekwaarde per	Boekwaarde per
	31-12-2023	31-12-2022
Algemene reserve	31.739.706	18.701.344
	31.739.706	18.701.344
Toelichting verloop algemene reserve
Saldo per 31-12-2022		18.701.344
Toevoegingen
Restant van resultaat 2022 na budgetoverheveling en resultaatbestemming	10.029.862,00
t.l.v. exploitatie (rekening van lasten en baten)	4.019.934,98
		14.049.797
Onttrekkingen
t.g.v. exploitatie (rekening van lasten en baten)	-1.011.435,00
		-1.011.435
Saldo per 31-12-2023		31.739.706
Specificatie toevoegingen algemene reserve t.l.v. exploitatie
Uitvoeringsprogramma	1.500.000
Amendement 4c	381.000
Opheffen bestemmingsreserves	282.186
Opbrengst verkoop vastgoed	475.606
Resultaat bouwgrondexploitaties	1.381.143
Totaal toevoegingen aan algemene reserve	4.019.935
Specificatie onttrekkingen algemene reserve t.g.v. exploitatie
Correctie verliesvoorziening grexen 2023	1.011.435
Totaal onttrekkingen van algemene reserve	1.011.435
Bestemmingsreserves	Boekwaarde per	Boekwaarde per
	31-12-2023	31-12-2022
Bestemmingsreserves	1.514.679	1.808.201

	Bestemmingsreserve	Saldo 1-1-2023	Mutaties volgend uit boekjaar 2022	Toevoegingen ten laste van boekjaar 2023	Onttrekkingen ten gunste van boekjaar 2023	Saldo 31-12-2023
a)	Reserve Herinrichting stationsgebied	61.000	0	0	61.000	0
b)	Reserve woonkwaliteit	362.106	0	0	0	362.106
c)	Reserve onderhoud gebouwen	541.807	0	0	0	541.807
d)	Reserve Allemanswaard Amerongen	209.501	0	0	209.501	0
e)	Reserve boomveiligheid	80.942	0	0	80.942	0
f)	Reserve Revolving fund Energieneutraal	552.845	0	57.921	0	610.766
		1.808.201	0	57.921	351.443	1.514.679
	Exploitatieresultaat na bestemming reserves	Saldo	Saldo
		31-12-2023	31-12-2022
	Saldo van de rekening lasten en baten na bestemming reserves	9.127.291	12.120.461

De bestemming of doelstelling van de reserves is toegelicht in de nota Reserves en Voorzieningen van 2015. Deze nota is op 9 november 2015 vastgesteld door de gemeenteraad.
Onderstaand worden de reserves met wijzigingen in het saldo toegelicht.
Reserve herinrichting Stationsgebied
De reserve stationsgebied wordt opgeheven en het saldo € 61.000 is toegevoegd aan de Algemene Reserve.
Reserve Allemanswaard
In 2023 is een bedrag van € 15.000 onttrokken aan de reserve. Daarna is de Reserve opgeheven en het saldo € 194.501 is toegevoegd aan de Algemene Reserve.
Reserve Boomveiligheid
In 2023 is een bedrag van € 54.257 onttrokken aan de reserve. Daarna is de Reserve opgeheven en het saldo € 26.685 is toegevoegd aan de Algemene Reserve.
Reserve Revolving fund Energieneutraa l
Aan de reserve revolving fund energieneutraal is vanuit de exploitatie een bedrag van € 57.921 toegevoegd.

Lang vreemd vermogen

	Voorzieningen	Boekwaarde per	Boekwaarde per
		31-12-2023	31-12-2022
	Voorzieningen	12.360.024	12.586.121
	Voorzieningen	Saldo 1-1-2023	Toevoeging voorziening	Aanwending voorziening	Vrijval t.g.v. exploitatie	Saldo 31-12-2023
a)	Waardeoverdracht	594.891	0	0	40.000	554.891
b)	Pens.wethouders	4.886.948	0	0	130.600	4.756.348
c)	Wachtgeld wethouders	383.408	0	0	164.074	219.334
d)	Onderh. riolering	3.215.226	0	0	425.620	2.789.606
e)	Tariefegalisatie afval	1.961.208	383.575	0	0	2.344.783
f)	Lange Dreef	73.047	0	0	17.519	55.528
g)	Voorziening saneringskosten drugslab	941.134	0	0	866.629	74.504
h)	Voorziening valwind	466.991	0	0	68.482	398.509
i)	Voorziening verlofsparen	63.268	60.952	0	0	124.220
j)	Voorziening mobiliteitsfonds	0	18.100	0	0	18.100
k)	Voorziening gebiedsontwikkeling Maarn	0	1.024.200	0	0	1.024.200
	Totaal	12.586.121	1.486.827	0	1.712.924	12.360.024

De bestemming of doelstelling van de voorzieningen is toegelicht in de nota Reserves en Voorzieningen van 2015. Deze nota is op 9 november 2015 vastgesteld door de gemeenteraad.

Hieronder worden de wijzigingen in het saldo van de voorzieningen toegelicht.

Voorziening waardeoverdracht bestuurders
Jaarlijks valt een stukje van de waardeoverdracht vrij voor de pensioenen die betaald moeten worden. In 2023 gaat het om een bedrag van € 40.000,-.

Voorziening pensioenen gewezen wethouders
In 2023 is de rekenrente gestegen van 2,472% naar 3,16%. Gelijktijdig is de sterftetabel in 2023 naar beneden bijgesteld. De hogere rekenrente heeft tot gevolg dat de omvang van de voorziening kan worden verlaagd. Daarentegen leidt de bijstelling van de sterftetabel tot een noodzakelijke verhoging van de voorziening. Per saldo kan als gevolg van de genoemde effecten volstaan worden met een lagere pensioenvoorziening. De vrijval van afgerond € 130.000 die hiervan het gevolg is komt ten gunste van het rekeningresulaat.

Voorziening wachtgeld wethouders
Een deel van de voorziening wachtgeld wethouders kan vrijvallen ten gunste van het rekeningresultaat omdat door voormalig wethouders in 2023 geen beroep is gedaan op het daarvoor voorziene wachtgeld.
Voorziening onderhoud riolering
De lasten voor onderhoud aan de riolering waren in 2023 € 425.620 hoger dan de baten. Dit nadelig saldo is in de exploitatie geëgaliseerd door de onttrekking aan de voorziening.

Voorziening tariefegalisatie afval
In 2023 is er een voordeel op het product afval. Per saldo is er een bedrag van
€ 383.575 toegevoegd aan de voorziening.

Voorziening Lange Dreef
Op basis van de meest recente prognose van de Lange Dreef kan de verliesvoorziening in 2023
met € 17.519 afnemen.

Voorziening saneringskosten drugslab
Deze voorziening is ingezet voor de financiële dekking van de lasten van het saneren van het drugslab Overberg. De werkelijke kosten van € 866.629 zijn onttrokken uit de voorziening. Vanwege de hoogte van de lasten, volgt een aanvullende aanvraag voor een specifieke uitkering in het eerste kwartaal van 2024. Daarnaast zijn er mogelijk inkomsten te verwachten uit de verkoop van het perceel. Eind 2024 vindt de definitieve verantwoording plaats richting het rijk van de lasten en baten. Voorstel is om na vaststelling door het rijk van de ingediende verantwoording over te gaan tot de financiële afwikkeling en het opheffen van de voorziening.

Voorziening Valwind
De voorziening is ingezet voor de bekostiging van fase 1 en 2 van de herstelwerkzaamheden. In het afgelopen jaar is fase 1 uitgevoerd. De werkelijke kosten van € 68.482 zijn onttrokken uit de voorziening. In 2024 volgt de uitvoering van fase 2. Naar verwachting volgt in het tweede halfjaar 2024 een voorstel tot afwikkeling van deze voorziening.

Voorziening Verlofsparen
Medewerkers kunnen vanaf 01 januari 2022 bovenwettelijke vakantie-uren sparen. Hier maken een paar collega's gebruik van vandaar een toevoeging in de voorziening.

Voorziening mobiliteitsfond s
De raad heeft deze voorziening begin 2022 ingesteld. Ontwikkelaars hebben hiermee de mogelijkheid tot afkoop van de realisatie van een (beperkt) aantal parkeerplaatsen. Op het moment dat de gemeente de parkeerplaatsen aanlegt, kunnen die (deels) financieel gedekt worden ten laste van deze voorziening. In 2023 is er € 18.100 gestort in de voorziening.

Voorziening gebiedsontwikkeling Maarn-Maarsbergen
Deze voorziening is ingesteld met een raadsbesluit in november 2023 voor de bekostiging van sloopwerkzaamheden, het afwaarderen van de boekwaarde van oude schoolgebouwen en tijdelijke huisvesting van de scholen in Maarn voor in totaal € 1.024.200

Toelichting onderhandse leningen van Binnenlandse banken en overige financiële instellingen:

	Vaste schulden	Saldo 31-12-2022	Vermeerderingen	Verminderingen	Saldo 31-12-2023
	Onderhandse leningen	125.419.168	0	10.322.150	115.097.018
	Waarborgsommen	105.000	0	70.000	35.000
	Totaal	125.524.168	0	10.392.150	115.132.018
Vaste schulden		Boekwaarde per	Boekwaarde per
		31-12-2023	31-12-2022
a.	Obligatieleningen
b.	Onderhandseleningen van:
	1. Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen
	2. Binnenlandse banken en overige financiële instellingen	115.097.018	125.419.168
	3. Binnenlandse bedrijven
	4. Openbare lichamen als bedoeld in artikel 1, onderdeel a, van de wet financiering decentrale overheden
	5. Overige binnenlandse sectoren
	6. Buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren
c.	Door derden belegde gelden
d.	Waarborgsommen	35.000,00	105.000
e.	Overige leningen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer
	Totaal	115.132.018	125.524.168

Toelichting onderhandse leningen
De totale rentelast van deze geldleningen bedraagt in 2023 € 2.306.273.

Vlottende passiva

Netto-vlottende schulden met een rente-typsiche looptijd korter dan 1 jaar
Netto-vlottende schulden		Boekwaarde per	Boekwaarde per
		31-12-2023	31-12-2022
a.	Kasgeldleningen aangegaan bij openbare lichamen als bedoeld in artikel 1, onderdeel a, van de Wet financiering decentrale overheden	0	0
b.	Overige opgenomen kasgeldleningen	0	0
c.	Bank- en girosaldi	0	0
d.	Overige schulden	7.643.345	6.614.281
		7.643.345	6.614.281
	Specificatie van d. overige schulden	Saldo per	Saldo per
		31-12-2023	31-12-2022
	Crediteuren	7.643.345	6.614.281
	Betalingen onderweg	0	0
	Waarborgsommen kortlopend	0	0
	Totaal Overige schulden	7.643.345	6.614.281
Overlopende passiva		Boekwaarde per	Boekwaarde per
		31-12-2023	31-12-2022
a.	Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume	5.497.048	7.214.741
b.	De van Europese en nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren	6.567.683	3.889.930
c.	Overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate van het volgende begrotingsjaar komen	1.698.291	1.200.473
	Totaal Overlopende passiva	13.763.022	12.305.144
a.	Toelichting verplichtingen nog te betalen bedragen in volgend begrotingsjaar
	Nog te betalen terugvording debiteuren Tozo	780.372
	Nog te betalen aan ODRU	126.840
	Nog te betalen aan St. Sociale Dorpsteams	101.000
	Nog te betalen aan Regionaal kernteam ZOU Sociaal Domein	290.000
	Nog te betalen aan Regionale Dienst Werk en Inkomen	115.865
	Nog te betalen rente van de opgenomen langlopende leningen	458.235
	Nog te betalen bedragen opbrengst BIZ-regeling	61.769
	Nog te betalen subsidie aan landgoedeigenaren valwind Leersum	252.424
	Nog te betalen bedragen ICT aan RID	348.007
	Nog te betalen energiekosten	83.338
	Nog te betalen verzekeringen Achmea	58.950
	Nog te betalen reiskostenvergoeding en fietsverstrekking	70.000
	Nog te betalen rente BNG lening Twee Marken	61.808
	Nog te betalen bedragen aan zorgaanbieders Wmo en Jeugd	2.028.909
	Nog te betalen bedragen anterieure overeenkomsten	353.679
	Overige posten overlopende passiva	305.852
	Totaal	5.497.048
b.	Toelichting saldo van uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel
	Specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid (O.A.B.)
	Saldo per 31-12-2022	192.195
	Toevoegingen	394.114
	Bestede bedragen	-374.011
	Saldo per 31-12-2023	212.298
	Specifieke uitkering Stimulering Sport
	Saldo per 31-12-2022	74.409
	Terugbetaling	-74.409
	Toevoegingen	100.714
	Bestede bedragen	-97.390
	Saldo per 31-12-2023	3.324
	Specifieke uitkering Sportakkoord
	Saldo per 31-12-2022	113.388
	Bestede bedragen	-19.976
	Saldo per 31-12-2023	93.412
	Specifieke uitkering Tozo
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	111.022
	Saldo per 31-12-2023	111.022
	Specifieke uitkering Gedupeerden toeslagenproblematiek
	Saldo per 31-12-2022	10.684
	Toevoegingen	468
	Saldo per 31-12-2023	11.152
	Specifieke uitkering Aankoop woning onder hoogspanningskabel
	Saldo per 31-12-2022	12.050
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	12.050
	Specifieke uitkering Ventilatie in scholen
	Saldo per 31-12-2022	66.856
	Bestede bedragen	-66.856
	Saldo per 31-12-2023	0,00
	Specifieke uitkering regeling reductie energiegebruik woningen
	Saldo per 31-12-2022	8.203
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	8.203
	Specifieke uitkering Extern advies warmtetransitie
	Saldo per 31-12-2022	3.660
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	3.660
	Specifieke uitkering Nationaal Programma Onderwijs
	Saldo per 31-12-2022	283.465
	Toevoegingen	231.653
	Bestede bedragen	-273.877
	Saldo per 31-12-2023	241.242
	Specifieke uitkering Impulsregeling klimaatadaptatie
	Saldo per 31-12-2022	637.251
	Bestede bedragen	-597.545
	Saldo per 31-12-2023	39.706
	Specifieke uitkering Onderwijshuisvesting ontheemden Oekraïne
	Saldo per 31-12-2022	3.102
	Toevoegingen	12.500
	Bestede bedragen	-872
	Saldo per 31-12-2023	14.730
	Specifieke uitkering Opvang ontheemden Oekraïne
	Saldo per 31-12-2022	1.082.107
	Vrijval	-1.082.107
	Toevoegingen	4.284.795
	Bestede bedragen	-2.122.198
	Saldo per 31-12-2023	2.162.597
	Specifieke uitkering Onderwijsroute
	Saldo per 31-12-2022	42.871
	Toevoegingen	36.783
	Bestede bedragen	-36.070
	Saldo per 31-12-2023	43.584
	Specifieke uitkering Verkeersveiligheidsmaatregelen
	Saldo per 31-12-2022	241.240
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	241.240
	Specifieke uitkering Sanering verkeerslawaai
	Saldo per 31-12-2022	58.748
	Bestede bedragen	-46.724
	Saldo per 31-12-2023	12.024
	Specifieke uitkering Aanpak energiearmoede
	Saldo per 31-12-2022	719.439
	Toevoegingen	267.644
	Bestede bedragen	-408.421
	Saldo per 31-12-2023	578.662
	Specifieke uitkering Wet Inburgering Nieuwkomers
	Saldo per 31-12-2022	257.118
	Terugbetaling	-188.367
	Vrijval	-68.751
	Toevoegingen	516.560
	Bestede bedragen	-231.285
	Saldo per 31-12-2023	285.275
	Specifieke uitkering Valwind Leersum
	Saldo per 31-12-2022	150.000
	Bestede bedragen	-149.243
	Saldo per 31-12-2023	757
	Specifieke uitkering Informatiepunt Digitale Overheid
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	47.084
	Bestede bedragen	-47.084
	Saldo per 31-12-2023	0
	Specifieke uitkering Breed
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	648.099
	Bestede bedragen	-486.459
	Saldo per 31-12-2023	161.640
	Specifieke uitkering Voorschoolse educatie ontheemde peuters
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	45.000
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	45.000
	Specifieke uitkering MEOZ
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	1.007.297
	Bestede bedragen	-213.862
	Saldo per 31-12-2023	793.435
	Specifieke uitkering OV-ambassadeurs
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	24.836
	Bestede bedragen	-6.055
	Saldo per 31-12-2023	18.781
	Specifieke uitkering Lokale aanpak isolatie
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	781.000
	Bestede bedragen	0
	Saldo per 31-12-2023	781.000
	Specifieke uitkering CDOKE
	Saldo per 31-12-2022	0
	Toevoegingen	902.180
	Bestede bedragen	-209.391
	Saldo per 31-12-2023	692.789