Algemene Dekkingsmiddelen
(bedragen x € 1.000) | |||||||||||
Omschrijving | Jaarrekening 2022 | Begroting 2023 | Begroting 2023 na wijzigingen | Jaarrekening 2023 | Af-wijkingen | V/N | |||||
1 | Lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is | 14.864 | 15.650 | 17.490 | 17.563 | 73 | V | ||||
- OZB woningen | 9.923 | 10.430 | 10.545 | 10.575 | |||||||
- OZB niet-woningen | 2.901 | 3.130 | 4.049 | 4.149 | |||||||
- Overige belastingen | 2.040 | 2.091 | 2.897 | 2.840 | |||||||
2 | Algemene uitkering | 84.457 | 78.373 | 80.889 | 83.775 | 2.886 | V | ||||
3 | Dividend | 820 | 251 | 553 | 567 | 14 | V | ||||
4 | Saldo van de financieringfunctie * | 41 | 113 | 113 | 495 | 382 | V | ||||
5 | Overige algemene dekkingsmiddelen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||
Totaal | 100.182 | 94.388 | 99.046 | 102.400 | 3.354 | V | |||||
* Het saldo van de financieringsfunctie wordt uitsluitend berekend bij het opstellen van de begroting en de jaarstukken. |
Ad 1 Lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is: € 73.000 V
OZB woningen: € 30.000 V
De opbrengst onroerendezaakbelasting voor woningen laat over 2023 een geringe voordelige afwijking zien van € 7.000 en ligt daarmee volledig in lijn met het vastgestelde tarief. Over voorgaande jaren zijn in 2023 door BghU ook nog aanslagen opgelegd en die leiden tot een voordeel van € 23.000.
OZB niet-woningen: € 100.000 V
De opbrengst onroerendezaakbelasting voor niet woningen laat over 2023 een geringe voordelige afwijking zien van € 8.000 en ligt daarmee ook volledig in lijn met de vastgestelde tarieven. Over voorgaande jaren zijn in 2023 door BghU ook nog aanslagen opgelegd en die leiden tot een aanvullend voordeel van € 92.000.
Overige belastingen € 57.000 N
De overige belastingen bestaan uit de hondenbelasting, de toeristenbelasting en de forensenbelasting.
De hondenbelasting laat over 2023 een geringe nadelige afwijking zien van € 1.000 en ligt daarmee in lijn met de verwachting. Verder zijn door BghU nog aanslagen gecorrigeerd over voorgaande jaren en die leiden tot een nadeel van € 6.000.
De toeristenbelasting over 2023 is nog gebaseerd op een prognose omdat de aanslagen daarvoor pas medio juni 2024 worden opgelegd. De verwachting is dat over 2023 een opbrengt gerealiseerd kan worden van € 1.815.000 en dit wijkt in nadelige zin € 63.000 af van de begroting. Dit nadeel wordt volledig gecompenseerd doordat BghU in 2023 nog aanslagen toeristenbelasting heeft opgelegd over voorgaande jaren en die leiden tot een extra opbrengst van € 107.000. Per saldo is ten opzichte van de begroting sprake van een extra opbrengst van € 43.000.
De forensenbelasting blijft evenals in 2022 achter bij de te realiseren opbrengst. De oorzaak hiervan is de renovatie van enkele kampeerparken waardoor het aantal forensen behoorlijk is afgenomen. Werden over 2022 nog ruim 1.325 aanslagen forensenbelasting opgelegd, in 2023 is dit aantal gedaald naar ruim 1100 aanslagen. Deze daling vertaalt zich in een lagere opbrengst over 2023 van € 81.000. Verder heeft BghU over voorgaande jaren ook nog voor € 13.000 aanslagen gecorrigeerd waardoor het totale nadeel voor de forensenbelasting uitkomt op € 94.000.
Ad 2 Algemene uitkering: € 2.886.000 V
Het voordeel is opgebouwd uit de hieronder genoemde voor- en nadelen:
- de via de decembercirculaire 2023 ontvangen extra algemene uitkering van € 3.151.000 -/- € 2.123.000 (= het bedrag dat de gemeente in de decembercirculaire ontving voor uitkering van de energietoeslag) = € 1.028.000 V;
- de toegezegde correctie omdat het ministerie van BZK in de berekening van de algemene uitkering van een te hoge totale WOZ waarde
was uitgegaan, € 539.000 V;
- bijstelling van de algemene uitkering over voorgaande jaren, € 63.000 N;
- de nog niet bestede middelen uit de coronasteunpakketten, € 1.452.000 V;
- diverse kleine afwijkingen € 70.000 N.
Ad 3 Dividend: € 14.000 V
Een kleine voordelige afwijking van € 14.000 als gevolg van een hogere dividenduitkering BIGA en teruggave van de daarover door BIGA betaalde dividendbelasting.
Ad 4 Saldo van de financieringsfunctie € 382.000 V
In 2023 hield de gemeente nog rekening met de noodzaak van het aantrekken van een langlopende geldlening. In 2023 was het echter niet nodig om een langlopende geldlening aan te trekken en daardoor is sprake van € 135.000 aan lagere rentelasten. Vanwege overtollige liquiditeiten en het daarbij behorende schatkistbankieren, ontving de gemeente € 440.000 aan extra rentebaten. Dit alles heeft ertoe geleid dat er vanwege de lagere rentelasten € 193.000 minder rente toegerekend kon worden aan de taakvelden en grondexploitaties maar dat per saldo sprake is van een positief renteresultaat van € 382.000.
Ad 5 Overige algemene dekkingsmiddelen
Niet van toepassing
Overhead
Het aandeel overhead
Met overhead wordt bedoeld ‘alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces’. Dit begrip laat enige ruimte voor interpretatie. Zo mogen gemeenten zelf de mate van detaillering bepalen als het gaat om toerekening van kosten aan directe producten of aan overheadproducten. Bedoeling is om de omvang beter in beeld te krijgen, deze te kunnen benchmarken en om enige sturing hieraan te kunnen geven. Daarbij gaat het met name om de onderdelen waar de overhead uit bestaat en wat een organisatie daarvoor krijgt.
(bedragen x €1.000) | ||||||||||
Apparaatskosten | Jaarrekening 2022 | Begroting 2023 primair | Begroting 2023 na wijziging | Jaarrekening 2023 | Afwijkingen | V/N | ||||
Huisvestingskosten - Werf | 711 | 860 | 853 | 831 | ||||||
Huisvestingskosten Gemeente kantoor en Cultuurhuis | 1.311 | 1.234 | 1.437 | 1.659 | ||||||
Huisvestingskosten - totaal | 2.022 | 2.094 | 2.291 | 2.490 | -200 | N | ||||
Personeelskosten - producten | 12.696 | 15.874 | 15.997 | 14.233 | ||||||
Personeelskosten - Overhead | 9.491 | 12.281 | 10.171 | 10.650 | ||||||
Personeelskosten - totaal | 22.187 | 0 | 28.155 | 26.168 | 24.883 | 1.284 | V | |||
ICT kosten - Producten | 649 | 529 | 523 | 638 | ||||||
ICT kosten - Overhead | 1.061 | 1.206 | 1.206 | 1.166 | ||||||
ICT kosten - Totaal | 1.710 | 1.735 | 1.728 | 1.804 | -76 | N | ||||
Kosten Verbonden partijen (RID) | 1.587 | 1.587 | 1.682 | 1.682 | 1.744 | 1.744 | 1.454 | 1.454 | 290 | V |
Totaal apparaatskosten exclusief inhuurkosten | 27.507 | 33.665 | 31.931 | 30.632 | 1.299 | V | ||||
Inhuurkosten - Producten | 5.857 | 811 | 1.885 | 5.692 | ||||||
Inhuurkosten - Overhead | 1.613 | 99 | 3.285 | 1.924 | ||||||
Inhuurkosten - Totaal | 7.471 | 910 | 5.169 | 7.616 | -2.447 | N | ||||
Totaal apparaatskosten inclusief inhuurkosten | 34.977 | 34.576 | 37.100 | 38.248 | -1.148 | N |
De totale apparaatskosten zijn € 1,1 miljoen hoger dan begroot. De grootste oorzaak van deze overschrijding is dat er meer is ingehuurd dan verwacht. Logischerwijs staan hier dan de lagere personeelskosten tegenover. Deze over- en onderschrijding is te verklaren door onderbezetting op eigen formatie, omdat vacatures langere tijd niet konden worden ingevuld door krapte op de arbeidsmarkt. Om de taken adequaat uit te voeren is inhuur noodzakelijk geweest.
Van de totale apparaatskosten van € 38,2 miljoen is € 16,9 miljoen aan te merken als overhead. In onderstaand overzicht is de overhead over 2023 gespecificeerd. Dit is afgezet tegen de begrootte overheadskosten van 2023.
(bedragen x €1.000) | ||||||
Overheadkosten | Jaarrekening 2022 | Begroting 2023 primair | Begroting 2023 na wijzigingen | Jaarrekening 2023 | Afwijkingen | V/N |
Huisvestingskosten Gemeente kantoor en Cultuurhuis | 1.659 | 1.234 | 1.437 | 1.659 | -222 | |
Personeelskosten - Overhead | 10.650 | 12.552 | 10.171 | 10.650 | -479 | |
ICT kosten - Overhead | 1.166 | 1.206 | 1.206 | 1.166 | 39 | |
Kosten Verbonden partijen (RID) | 1.454 | 1.682 | 1.744 | 1.454 | 290 | |
Totaal overheadkosten exclusief inhuurkosten | 14.930 | 16.673 | 14.558 | 14.930 | -372 | N |
Inhuurkosten - Overhead | 1.924 | 28 | 3.285 | 1.924 | 1.360 | V |
Totaal overheadkosten inclusief inhuurkosten | 16.854 | 16.701 | 17.843 | 16.854 | 989 | V |
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat de overheadskosten een voordeel van € 989.000 laten zien ten opzichte van de begroting 2023 na wijziging. Dit voordeel wordt met name veroorzaakt door:
1. Begrote en werkelijke lasten op andere posten verwerkt (€ 881.000 V);
2. Huisvesting (€ 222.000 N);
3. ICT-kosten (€ 329.000 V).
Ad 1. In de begroting worden de tussentijdse begrotingswijzigingen op personeelslasten (personeelskosten/inhuurkosten) niet verwerkt op de bijbehorende producten van de verschillende programma's. Deze worden centraal verwerkt op de concernoverhead. Hierdoor ontstaan aan het einde van het jaar een (voordelig) begrotingsresultaat op de concernoverhead van € 881.000. De werkelijke personeelslasten worden wel op de bijbehorende producten van de verschillende programma's geboekt. Hierdoor ontstaat een even groot (nadelig) begrotingsresultaat, waardoor dit geen invloed heeft op het saldo rekeningresultaat.
Ad 2. De huisvestingskosten zijn € 222.000 meer dan geraamd, dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat er in de parkeergarage een ander systeem is geïnstalleerd, dat de zonwering is aangepast en er diverse akoestische en arbo maatregelen zijn uitgevoerd voor onder andere de raadzaal. Andere ruimtes zijn ook meer geïsoleerd.
Ad 3. Door ziekte en de huidige arbeidsmarkt is het niet gelukt om vacatures in te vullen. Hierdoor zijn aanbestedingen niet doorgegaan en hebben projecten stilgelegen. Hierdoor is er minder aan ICT uitgegeven dan verwacht en was de bijdrage RID lager dan geraamd. Dit heeft een voordeel van € 329.000 tot gevolg.
Vennootschapsbelasting
Gemeenten zijn met ingang van 1 januari 2016 Vennootschapsbelastingplichtig (Vpb-plichtig) voor zover zij met (clusters van) activiteiten een onderneming drijft.
Dit jaar is een inventarisatie opgestart voor het opnieuw onderbouwen van het gemeentelijk standpunt voor de activiteit “grondexploitaties” in relatie tot vennootschapsbelasting. De gemeente stelt zich op het standpunt dat zij passief faciliterend grondbeleid toepast. Dat wil zeggen dat de ontwikkeling van locaties altijd voor rekening en risico komt van ontwikkelaars. In de eerste helft van 2024 wordt deze inventarisatie afgerond en als onderbouwing voor het gemeentelijk standpunt ingediend richting de belastingdienst. Een externe fiscalist ondersteunt dit traject.
Onvoorzien
De post Onvoorzien laat een overschot van 117.000 zien, doordat er in 2023 bijna geen aanspraak op deze post gemaakt is.